مبشرین|پایگاه خبر قرآنی و معارف اسلامی

به گزارش مبشرین به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، چندی پیش طرح «ترویج کتابت قرآن کریم به رسم‌الخط مفاخر ملی» که به امضای ۴۳ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید، با قید یک فوریت تقدیم مجلس شد، اما یک فوریت آن به تصویب نرسید و به صورت عادی در مجلس بحث و بررسی خواهد شد.

با توجه به اهمیت موضوع کتابت قرآن، این طرح می‌تواند سبب ترویج و اشاعه رسم‌الخط ایرانی و بزرگداشت مفاخر ملی شود. همان‌طور که مقام معظم رهبری درباره مرحوم میرزا احمد نیریزی می‌فرماید؛ «مرحوم میرزا احمد نیریزی یک قله است، خصوصیات این بزرگوار در این حد است، یعنی واقعاً در خط‌نویسان ایرانی هیچ کس مثل احمد نیریزی به گواهی کسانی که وارد در این زمینه هستند، نیامده است».

انتشار قرآن‌های ایرانی در موزه

در این راستا نظر کارشناسی احمد حاجی‌شریف، معاون سابق نظارت بر چاپ و نشر قرآن سازمان دارالقرآن را جویا شده‌ایم که وی در این زمینه به خبرنگار ایکنا گفت: این طرح دارای اشکالاتی است؛ یکی از اشکالات در عنوان است و باید به «طرح کتابت قرآن کریم توسط خوشنویسان ایرانی» تغییر یابد.

وی افزود: قرآن‌های مفاخر و خوشنویسان کشورمان باید از سوی نهاد و سازمان‌های دولتی و مردم چاپ شود. قرآن‌هایی که در موزه‌ها نگهداری می‌شوند، نمونه‌های بی‌نظیری هستند که باید چاپ و به دنیا عرضه شوند. اگر سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی بتوانند این قرآن‌ها را چاپ کرده و از این طریق هنر و خط ایرانی را به دنیا بشناسانند، این قرآن‌ها در دنیا رواج خواهد یافت. البته در این قرآن‌ها باید اغلاط درجه یک اصلاح شود، اما دست به ترکیب آن زده نشود.

حاجی‌شریف ادامه داد: خطوط ایرانی قابلیت عرضه در سطح جهان را داشته و قرآن‌های نفیس مانند قرآن‌هایی به خط نورالدین محمد، یاقوت مستعصمی، نغمه، ارسنجانی و ... در خارج از کشور چندین برابر ایران خریداری می‌شود و کسی خط عثمان‌طه را به صورت نفیس چاپ نمی‌کند؛ از این‌رو هم خط و هم هنر ایرانی سبب شده که قرآن‌های نفیس ایران ظرفیت عرضه جهانی داشته باشند.

لزوم تبعیت از رسم قیاسی

وی افزود: ما باید آنچه در قرآن‌های گذشته نوشته شده و بزرگان دین آنها را تأیید کرده‌اند، خوشنویسان معاصر کشور با بهره‌گیری از شیوه کتابت آنها، قرآن‌هایی بنویسند که این نوع نوشتن به رسم قیاسی است، یعنی نوشتن کلمات بر اساس تلفظ آن و در پرانتز رسم قیاسی متداول در قرآن‌های جهان اسلام عنوان شود.

وی در ادامه عنوان کرد: به عنوان مثال کلمه «صلوة» در قرآن‌ها به این صورت نوشته می‌شود، اما در تلفظ «صلاة» خوانده می‌شود، اما در هیچ قرآنی در صدر اسلام تاکنون ندیدیم که بدون واو بنویسند، از این‌رو در چنین مواردی از قرآن‌های جهان اسلام تبعیت کنیم و بیش از هشت هزار کلمه را تغییر ندهیم و به این صورت نباشد که «اصحب» بنویسیم و «اصحاب» بخوانیم.

رواج خوشنویسی ایرانی؛ پایان خط عثمان طه
حاجی‌شریف تصریح کرد: حکومت و نظام ما باید از خوشنویسان کشور حمایت کرده و شروع به کتابت قرآن کنند تا خوشنویسان امروز نیز همانند مرحوم احمدی نیریزی شوند.

وی در پایان یادآور شد: طرح «کتابت قرآن توسط خوشنویسان ایرانی» طرح بسیار خوبی است و به مرور زمان که خط خوشنویسان ایرانی ترویج شود، دیگر کسی قرآن «عثمان‌طه» را چاپ نخواهد کرد.

حاجی‌شریف در ادامه درباره دلایل رواج خط «عثمان‌طه» در ایران گفت: یکی از امتیازات این خط آزاد بودن آن است، به این معنی که هر کسی بخواهد می‌تواند آن را اسکن کرده و به چاپ برساند؛ از این رو یکی از دلایل رواج این خط و استفاده ناشران از آن، رایگان بودن آن است و همین امر سبب شد ذائقه و سلیقه مردم نیز به سمت این خط گرایش پیدا کند، از سوی دیگر خطوط دیگر هزینه‌های بالایی داشت و ناشران ترجیح دادند از این خط استفاده کنند.

وی در ادامه بیان کرد: قرآن‌هایی به خط ایرانی توسط ۱۰ خوشنویس برتر به صورت ۶۰۴ صفحه‌ای ختم به آیه کتابت شده که به تدریج رواج پیدا خواهند کرد، اما در رسانه ما عثمان‌طه گفته می‌شود، به همین دلیل مردم تصور می‌کنند که قرآن عثمان‌طه قرآن خاصی است؛ در حالی که خودِ عثمان‌طه از روی قرآنی صفحه‌بندی شده، کتابت کرده که در قرون گذشته کاتبان قرآن نوشته‌اند.

تبلیغات عربستان برای خط عثمان‌طه

حاجی‌شریف در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چه عاملی سبب شده که نام عثمان‌طه بر سر زبان‌ها باشد، اظهار کرد: عربستان قرآن‌هایی را به خط عثمان‌طه چاپ می‌کند و حداقل در سال ۱۰۰ هزار نسخه به حجاج ایرانی هدیه می‌دهد و تبلیغات گسترده‌ای در این زمینه انجام می‌دهد که این تبلیغات سبب رواج این قرآن در تمام دنیا شده است و اغلب تصور می‌کنند این قرآن بین‌المللی است؛ در صورتی که قرآن‌های ایران نیز همانند قرآن‌های عربستان بوده و توسط خوشنویسان ایرانی در کشور چاپ شده است، اما شناختی نسبت به آنها وجود ندارد.

وی در ادامه ویژگی‌های خطوط ایرانی را مورد اشاره قرار داد و افزود: از نظر خوشنویسی خط «عثمان‌طه» به نسخ عربی نوشته شده و آموزشی است و حروف آن نیز به صورت باز است، اما از بُعد هنری چندان قوی نیست و اگر با خط خوشنویسان ایرانی که به نسخ ایرانی می‌نویسند، مقایسه کنیم، از نظر اعراب‌گذاری ویژگی‌هایی که در گذشته در خط عثمان‌طه وجود داشت، در این خط وجود ندارد، اما خوشنویسانی که در سال‌های اخیر قرآن کتابت کرده‌اند، این قرآن‌ها با قرآن عثمان‌طه تفاوتی نمی‌کند و عموم مردم نیز نمی‌توانند آنها را از هم تشخیص دهند.