بسمالله الرحمن الرحیم
برای من مایهٔ افتخار و شعف بود که در جمع شما عزیزان قرآن دوست و قرآنپژوه حضور یافته و در مراسم رونمایی از تفسیر شمس اثر همکار و برادر بزرگوارم حجتالاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر مصطفی بروجردی با شما فرهیختگان دیدار کنم.
اکنون که به سبب مسئولیتهای محوله از فیض دیدار محروم ماندهام، وظیفهٔ خود دانستم تا از این طریق اعلام حضور نموده و به تعبیر سعدی بزرگوار، حاضر غایب جمع شما باشم. از این رو با کسب اجازه از محضر بزرگان فکر و فرهنگ چند جملهای به رسم ادب و احترام تقدیم میکنم.
تردیدی ندارم که قران کریم بزرگترین موهبت الهی به جامعهٔ بشری است که به برکت حضور حضرت ختمیمرتبت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله نصیب انسان شده است.
تنوع بینظیر معارف وحیانی و قرآنی نشانگر توجه همهجانبه به نیازهای متنوع روحی و معنوی انسان است. در طول تاریخ اسلام، هرقدر مفسران در تکاپوی فهم این کتاب بیهمتا توش و توان خود را به کار گرفتهاند، از گسترهٔ دامنهٔ معارف و مطالب قرانی انگشت حیرت گزیده و دچار شگفتی شدهاند.
به راستی چه رازی در این کتاب مقدس نهفته که میان بیش از یک و نیم میلیارد مسلمان در سراسر جهان، چنین پیوند عمیق و ناگسستنی برقرار کرده، دلهای آنان را در برابر این کتاب الهی نرم و خاشع ساخته و زبانی مشترک برای گفتوگو و تفاهم میان انسانهای خداجو ساخته است؟
از سوی دیگر کدام کتاب را در میان انسانها میتوان یافت که چنین تأثیر عمیق در روان آنان ایجاد کرده باشد؟
همچنین کدام کتاب را میتوان یافت که تا این حد پذیرای تفاسیر متنوع و گوناگون باشد؟
تردیدی نیست که طی هزار و چهارصد سال گذشته مفسران زیادی با تدبر در مضامین آیات الهی از این اقیانوس بیکران معرفت و معنویت، جرعهها نوشیده و به دیگران نوشاندهاند. اما با این همه، هنوز هیچ کس قادر نیست ادعا کند به جز معصومان علیهمالسلام به همهٔ ابعاد این کتاب الهی وقوف یافته و به کشف کامل حقیقت قران نائل شده است.
همین ویژگی موجب شده تا تکاپوی فکری و تلاش در وصول به ساحت قدسی قرآن کریم استمرار یافته و آنان که در خود صلاحیت ورود به این عرصه را مییابند با استمداد از حضرت احدیت، عاشقانه و مخلصانه در این راه گام بردارند. این اقدام مفسران ارجمند در طول تاریخ آثار و برکات زیادی داشته و میراثی گرانسنگ برای نسلهای گوناگون فراهم ساخته است.
تفسیر شریف شمس را باید در همین راستا دانست. نگاه نو، نثر روان، پرهیز از حاشیهسازی و تفرقهافکنی میان مسلمانان، تلاش در جهت دریافت پیامهای الهی از بارزترین ویژگیهای این اثر ارزشمند است.
اینجانب که از سالیان قبل در جریان نگارش این تفسیر شریف بودم، از اینکه همکار اندیشمند ما، برههای از عمر خود را صرف تدبر در مضامین آیات الهی نموده غبطه میخوردم. اکنون که بعد از یک دهه تلاش خستگیناپذیر، شاهد تولد این کتاب ارجمند هستیم، به خود میبالم که در کنار تلاشهای گستردهٔ همکاران ما در عرصهٔ سخت و طاقتفرسای دیپلماسی، در حوزهٔ اندیشهٔ اسلامی و ترویج معارف قرآنی که رسالت اصلی هر انسان مسلمان است، نیز از پای ننشستهایم.
در پایان امیدوارم با فراهمشدن زمینهٔ ترجمه و انتشار این اثر به زبانهای گوناگون، سایر علاقهمندان به قرآن کریم در سراسر جهان نیز بتوانند از این معارف بهرهمند شده و یکبار دیگر سهم ایرانیان در توسعهٔ فرهنگ اسلامی و قرآنی شناختهتر شود.
محمدجواد ظریف
وزیر امور خارجه