به گزارش مبشرین به نقل از فارس،‌ مانگا (به ژاپنی: 漫画 Manga) به معنای صنعت کمیک استریپ یا نشریات کارتونی است که در کشور ژاپن رونق فراوانی دارد و از دهه ۱۹۵۰ به بعد شروع به گسترش کرد. در همین راستا اولین همایش بین‌المللی مانگای اسلامی با حضور هنرمندانی از کشورهای ژاپن، ایران، فیلیپین، آمریکا، آلمان، مالزی و اندونزی به همت از سوی رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن، مؤسسه مسلم مانگا و با همکاری خانه پی‌نمای ایران برگزار شد. در بخش مسابقه این همایش با عنوان «وحدت در عین تنوع» هفت داور از کشورهای ژاپن، آمریکا، ایران، فیلیپین، بنگلادش و گواتمالا، برندگان نهایی این دوره از مسابقه را مشخص کردند که برندگان در جایگاه اول اثر مرضیه میثمی‌آزاد و یگانه مقدم از ایران با عنوان «United Heroes»، جایگاه دوم اثر کلا از مالزی با عنوان«Return» و در جایگاه سوم اثر اخیار و مور از مالزی با عنوان «Refugee Olympics» معرفی شدند. به همین منظور با حسین دیوسالار رایزن فرهنگی ایران در ژاپن درباره چرایی برگزاری این همایش و تأثیر آن در جامه ژاپن گفت‌وگو کردیم که مشروح آن در ادامه می‌آید:

هنر «مانگا» چیست؟

مانگا یک اصطلاح ژاپنی برای کتاب‌های کمیک (comic) است که البته منحصر به گروه سنی خاصی هم نیست و اعم از کودکان و بزرگسالان را شامل می‌شود و به دلیل روانی مطالعه و جذابیت‌های بصری همواره مورد توجه بوده و هست. مانگا در واقع یک هنر بسیار مهم، ارزشمند و قابل توجه در میان مردم و مخاطبان ژاپنی است که در دنیا نیز مورد توجه قرار گرفته است که به دلیل جایگاه ژاپن و هنرمندان این کشور، به همین نام هم شناخته می‌شود و آثار فراوانی را در زمینه‌های متنوع به خود اختصاص داده است که البته اگر به حوزه‌های مرتبط با اقتصاد فرهنگ هم توجه کنیم. در واقع توانسته جایگاه ویژه و مناسبی را در این کشور به دست آورد.

در ژاپن هر ساله بیش از ۱۰ هزار عنوان کتاب و حدود ۳۰۰ عنوان مجله مانگا منتشر می‌شود که مبلغ فروش سالیانه بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ین (معادل ۳۰ هزار میلیارد تومان) گردش مالی را به خود اختصاص می‌دهد و فروش آن در ژاپن بالغ بر ۳۶ درصد فروش کتاب را در برمی‌گیرد. مردم ژاپن اصولاً مردمی اهل مطالعه هستند و آمار چاپ روزنامه، مجله و کتاب در این کشور بسیار بالاست و برخی از روزنامه‌ها حتی تا ۷ میلیون تیراژ در روز را تجربه می‌کنند که این نشان می‌دهد که علیرغم رشد فضاهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی کماکان مردم ژاپن در کنار ویژگی‌هایی که دارند، اهل مطالعه نیز هستند و در این میان مانگا و کتب و مجلات مرتبط با آن نیز از اهمیت ویژه‌ای در میان علاقمندان ژاپنی برخوردار است. باید اضافه کنم که در زمینه‌های اسلامی هم شاهد هستیم که کتب مانگا برای قرآن و ... نیز انجام شده که نشان‌دهنده امکان بهره‌مندی از این ظرفیت برای اجرای برنامه‌های متنوع فرهنگی با طرف‌های ژاپنی دارد. در ایران هم با توجه به وجود علاقه‌مندی در این زمینه در کنار ظرفیت‌های ارزشمندی که داستان‌ها و موضوعات متنوع اسلامی ـ ایرانی در اختیار قرار می‌دهد، می‌توان امکان ورود به حوزه‌ای که هم زمینه فرهنگی را توسعه و هم برای مؤسسات و شرکت‌ها امکان اقتصادی را فراهم کند را ایجاد کرد.

توضیحی از نحوه برگزاری اولین همایش بین‌المللی مانگای اسلامی ارائه می‌دهید؟

اولین همایش بین‌المللی مانگای اسلامی در واقع با همکاری سفارت جمهوری اسلامی ایران در ژاپن، مؤسسه «مسلم مانگا» که در این عرصه دارای فعالیت‌های جدی و ارزشمندی در سطح جهان بوده و هست و مؤسسه «خانه پی‌‌نمای ایران» که تلاش بسیار خوبی را برای بهره‌برداری از این عرصه در فعالیت‌های فرهنگی داشته است، برگزار شد و با کمک شبکه‌های در اختیار تلاش شد تا بتوان در کشورهای مختلف توجه علاقه‌مندان را به این برنامه جلب کرد که خوشبختانه باید گفت؛ با استقبال بسیار خوبی مواجه شدیم و از کشورهای مختلف از جمله ایران، ژاپن، اندونزی، مالزی، فیلیپین، آمریکا و آلمان، علاقمندان آثار خود را ارسال کردند که پس از داوری به بخش نمایشگاهی راه یافته و سه عنوان از این آثار نیز توانستند رتبه برتر را کسب کنند.

نکته قابل توجه در این همایش بین‌المللی حضور چند تن از فعالان عرصه مانگا در ژاپن که در زمینه طراحی و تولید مانگای اسلامی هم آثار ارزشمندی داشتند، بود که تجربیات خود را در اختیار دیگران قرار دادند و امیدوار هستیم تا در ادامه هم بتوان از این ظرفیت برای توسعه همکاری‌های فرهنگی با ژاپن بهره‌برداری کرد. به خصوص این که ایجاد شناخت هر چه بیشتر در زمینه فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی در قالب طراحی‌های مانگا که فکر می‌کنم در این اجلاس زمینه‌ها و توجه لازم را جلب کرده باشد می‌تواند زمینه‌ساز توسعه همکار ی‌های بیشتر باشد. باید به این نکته هم اشاره کنم که ژاپن در سال ۲۰۲۰ میزبان المپیک خواهد بود و تلاش بسیار خوبی شکل گرفته تا توسعه شناخت از ملت‌ها و فرهنگ‌های متنوع که در این مناسبت در کنار یکدیگر حضور خواهند یافت فراهم شود و در این اجلاس هم تلاش شد تا زمینه مطلوب مانگا برای شناخت از جامعه اسلامی و مسلمانان یادآوری شود.

ایده برگزاری این همایش چگونه خلق و عملی شد؟

در این ارتباط دوستان و علاقه‌مندانی که فعالیت‌هایی در این خصوص داشتند، ایده‌های خود را با رایزنی فرهنگی ایران مطرح کردند و در نهایت با بررسی راهکارهای لازم و بهره‌مندی از ظرفیت‌های موجود، امکان برگزاری این برنامه فراهم شد که البته حضور سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در ژاپن و سخنانی که در همایش مطرح کردند نیز توانست اهتمام بهتر و جدی‌تری را میان علاقمندان برای توسعه همکاری‌ها فراهم کند.

استقبال از این همایش چگونه بود؟

به نظر می‌رسد در اولین تجربه از برگزاری همایشی در ابعاد بین‌المللی و حضور هنرمندان فعال در کشورهایی که این زمینه در آنان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و امکان ایجاد بخش‌های مختلف برای همایش اعم از نمایشگاه، کارگاه آموزشی، سخنرانی و ارائه مقالات تخصصی، پنل‌های تخصصی، مسابقه، بخش مصاحبه، میزگرد و پرسش و پاسخ نشان‌دهنده استقبال از این برنامه بوده است و امیدوارم که در ادامه و در سال‌های آینده شاهد توسعه این برنامه به صورت گسترده‌تر باشیم.

برگزاری این همایش چه بازتابی در جامعه ژاپن و هنرمندان و رسانه‌های این کشور داشته است؟

در همایش تعداد زیادی از علاقه‌مندان ژاپنی حضور داشتند و برگزاری این همایش بین‌المللی در شبکه‌های اجتماعی افراد و علاقمندان هم به انواع متنوع بازتاب داشته که برداشت‌های خود را منعکس می‌کردند ضمن آنکه گزارش بسیار خوبی هم از اجلاس در رادیو و تلویزیون ملی ژاپن (NHK) به عنوان یکی از مهم‌ترین رسانه‌های این کشور، آساهی، کیودو و ... منعکس شده است که بازتاب رسانه‌ای مطلوبی را نشان می‌دهد.

برنامه‌های آینده رایزنی فرهنگی ایران در خصوص فعالیت‌های مشابه چیست؟

رایزنی فرهنگی ایران در طول فعالیت‌های خود اقدامات مختلفی را برای توسعه همکاری‌ها داشته و در حال حاضر هم با همکاری سفارت ایران در ژاپن و اهتمامی که آقای سفیر به حوزه فعالیت‌های رایزنی دارند، اقدامات دیگری در دستور کار خود قرار داده است. برای نمونه می‌توان از برگزاری اولین هفته دوستی کودک ایران و ژاپن با همکاری اداره‌کل همکاری‌های فرهنگی و ایرانیان خارج از کشور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و همراهی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برگزاری کنسرت موسیقی سنتی در ژاپن، پیگیری برگزاری اولین دور گفت‌وگوهای اسلام و شینتو با موضوع خانواده، انتشار مجله ژاپنی ایران، برنامه‌های ویژه برای ایرانیان عزیز مقیم و ... را برشمرد که امیدواریم با همکاری مؤسسات و مجموعه‌های مختلف فرهنگی شاهد رشد فعالیت‌های فرهنگی میان ایران و ژاپن باشیم.