مبشرین|پایگاه خبر قرآنی و معارف اسلامی

اجرای طرح ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن از سال ۱۳۸۴ و براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به منظور ساماندهی و تسهیل خدمت‌رسانی دستگاه‌های اجرایی کشور به حافظان کلام وحی به سازمان دارالقرآن الکریم سازمان تبلیغات اسلامی واگذار شد.      

همچنین، شورای عالی قرآن در رابطه با طرح ارزیابی و اعطای مدرک به قاریان و مدرسان قرائت نیز با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری که فرمودند: «برای قاری کامل یک حدی بگذاریم؛ هر کسی که به این حد رسید، به عنوان یک قاری ممتاز، یا قاری خوب، یا قاری کامل شناخته شود و همه او را به این عنوان بشناسند»، پیش‌نویس‌هایی را تهیه کرد و پس از آن با تشکیل جلسات متعدد کارشناسی در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، برای تعیین سازوکاری با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی قاریان و مدرسان قرائت و اعطای مدرک معتبر به ایشان به منظور تسهیل تعامل و خدمت‌رسانی دستگاه‌های مختلف به آنان، آئین‌نامه و ضوابط ارزیابی قاریان و مدرسان قرائت در جلسه نهم شورای توسعه فرهنگ قرآنی در تاریخ هفتم اسفند ۱۳۸۹ به تصویب رسید و برای اجرا به شورای عالی قرآن ابلاغ و مقرر شد تا هر سال حداقل یک دوره آزمون تخصصی برگزار و به قبول‌شدگان، گواهی‌نامه تخصصی قرائت و تدریس قرآن اعطا شود.

هر کدام از این طرح‌های قرآنی، برای کسانی که موفق به دریافت رتبه و مدرک تخصصی در آزمون‌های مربوط به طرح‌های مذکور می‌شوند، مزایا و تسهیلاتی دارند. امسال پانزدهمین آزمون ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حفاظ از سوی سازمان دارالقرآن و نیز نهمین دوره ارزیابی قاریان و مدرسان از سوی شورای عالی قرآن در حالی برگزار شده که کشور با شرایط ویژه شیوع کرونا همراه است و در پی آن نیز استقبال علاقه‌مندان برای حضور در این آزمون‌ها نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است.

یکی از مسائلی که با گذشت بیش از یک دهه از اجرای طرح‌های مذکور مطرح می‌شود، هماهنگی این دو نهاد در پیگیری مطالبات جامعه هدف خود است که آیا حافظان و قاریانی که وارد این طرح‌ها شده‌اند یا می‌شوند، از تمام مزایای این طرح‌ها بهره‌مند شده‌اند یا خیر؟ طی سال‌های اخیر، متأسفانه مسئولان و برگزارکنندگان این آزمون‌ها همواره از عدم تحقق مزایای این طرح‌های قرآنی شکایت داشته‌اند. برای مثال یکی از تسهیلاتی که برای دارندگان مدارک تخصصی حفظ قرآن در نظر گرفته شده، مزایای ویژه استخدام ایشان در ادارات دولتی است که مورد بی‌مهری واقع شده و نهادهای دولتی توجه چندانی بدان ندارند.

تصویب و ابلاغ طرح ارزیابی و اعطای گواهینامه تخصصی به حافظان در سال ۸۴ و طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرائت قرآن در سال ٨٩، قطعاً یکی از اتفاقات مهم و مؤثر قرآنی کشور محسوب می‌شود

شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور در سال ۹۵ در راستای ایجاد هماهنگی بین دبیرخانه‌های ارزیابی حافظان و نیز طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن، کمیته‌ای را با عنوان «کمیته هماهنگی ارزیابی‌های تخصصی حفظ و قرائت قرآن کریم» در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی تشکیل داد تا برنامه‌های مختلف این دو دبیرخانه از طریق تعامل و هم‌افزایی با یکدیگر در مسیر تحقق اهداف مد نظر برای دستیابی به تسهیلات و مزایا باشد.    

بیشترین فعالیت این کمیته، که در آن نمایندگانی از دبیرخانه شورای ارزیابی قاریان و مدرسان، دبیرخانه شورای ارزیابی حافظان، دبیرخانه ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور و دبیرخانه توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن و مدیران و کارشناسانی از سازمان اداری و استخدامی، سازمان سنجش آموزش کشور، بنیاد ملی نخبگان و ... به ریاست معاون دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی حضور داشتند، طی سال‌های ٩۵ تا ٩٧ انجام شد.

در این راستا بیش از بیست جلسه با حضور اعضای کمیته تشکیل و زمینه تدوین سیاست‌ها و تصویب چندین مصوبه و ضابطه مؤثر فراهم شد. در این جلسات برنامه‌ها و طرح‌هایی برای ارتقای دبیرخانه‌ها و نیز هماهنگی و هم‌افزایی آن‌ها در راستای پیگیری مطالبات مطرح و به تصویب رسید. حتی گاه پیگیری‌هایی نیز برای تحقق برنامه‌ها صورت گرفت که در آن زمان اثربخش نبود.

طرح‌هایی همچون پخش تبلیغ آزمون‌ها و تیزرهای تبلیغی در صدا و سیما، تثبیت و ارتقای ساختار سازمان دبیرخانه شوراهای ارزیابی در دو دستگاه، بررسی وضعیت معلمان درجه سه و چهار قرائت و ارتباط آن با آموزش و پرورش، بررسی مفهوم دانشنامه و مدرک و گواهینامه به صورت مقایسه‌ای، بررسی امکان ارائه معدل و نمره برای آزمون‌های تخصصی (تا مانند مدارک تحصیلی هنگام استخدام با معدل ارائه شود)، برگزاری جلسه کمیته، هر دو هفته یک‌بار و ...  از جمله برنامه‌هایی بود که در این جلسات مطرح و پیگیری شد.

پس از این دوره و برگزاری جلسات بیست‌گانه کمیته، فعالیت آن بنا به دلایل مختلفی همچون عدم تلاش دو دبیرخانه ارزیابی حفظ و قاریان و مدرسان و نیز عدم پیگیری و نظارت مجدانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی بر استمرار این جلسات کمرنگ و طی سال ۹۸ و سال جاری فقط یک یا دو جلسه تشکیل شد. البته با پیگیری خبرنگاران ایکنا، مشخص شد که هر دو نهاد مربوطه و نیز شورای توسعه فرهنگ قرآنی، آمادگی تداوم جلسات را دارند. متأسفانه فعالیت کمیته هماهنگی ارزیابی‌های تخصصی حفظ و قرائت شورای توسعه فرهنگ قرآنی در حالی به شدت کمرنگ شده است که دارندگان مدارک تخصصی حفظ و قرائت قرآن هنوز از بی‌توجهی و بداخلاقی ادارات دولتی به مصوبات مربوط به تسهیلات معیّن برای دارندگان مدارک رنج می‌برند و این مسئله ضرورت فعالیت و پیگیری بیش از پیش کمیته را می‌طلبد.

در همین راستا، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی اخوان‌صباغ، رئیس سازمان دارالقرآن الکریم، از آمادگی سازمان دارالقرآن به عنوان مسئول دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به حافظان قرآن کریم به منظور همفکری، هماهنگی و همکاری با دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به قاریان و مدرسان قرآن کریم خبر داد.

وی زمینه‌های تعامل و همکاری با شورای عالی قرآن را به عنوان متولی دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به قاریان و مدرسان قرآن کریم گسترده توصیف کرد و گفت: دو دبیرخانه می‌توانند با تشکیل جلسات کارشناسی در زمینه ارزیابی و بازخوردگیری از اجرای طرح‌های یادشده در سال‌های گذشته درباره استخراج نقاط مثبت و محاسن و نیز نقاط ضعف و معایب آزمون‌های مذکور، از مرحله تدوین آئین‌نامه‌های اجرایی تا اعلام نتایج، همکاری و تعامل داشته باشند.

رئیس سازمان دارالقرآن در تشریح زمینه‌های همکاری مابین دو دبیرخانه، بررسی دقیق مصوبه‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور را با واقع‌بینی و مبتنی بر اهداف بیان شده از سوی مقام معظم رهبری ضروری دانست و تأکید کرد: متولیان امور اجرایی دو دبیرخانه و نیز شرکت‌کنندگان در آزمون‌ها، دیدگاه‌هایی را در رابطه با مفاد این مصوبات مطرح می‌کنند که به نظر می‌رسد دبیرخانه‌های تخصصی یادشده می‌توانند با کارشناسی و جمع‌بندی این نکات، با هدف ارائه پیش‌نویس قانونی برای تکمیل یا اصلاح این مصوبات، اقدام هماهنگی را انجام دهند. به منظور اجرای مصوبات مربوط به ارزیابی حافظان، قاریان و مدرسان، شوراهای کارشناسی پیش‌بینی شده و این شوراها نیز مصوباتی را در مورد کم و کیف اجرای این طرح‌ها داشته‌اند که می‌توان از مفاد آن‌ها به منظور هماهنگی و هم‌افزایی استفاده کرد.

اخوان‌صباغ همچنین، بهره‌گیری از تجربه‌های ستادی و عملیاتی دو دبیرخانه را در بهبود عملکرد طرفین و رفع نواقص و معایب، بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به حافظان، تاکنون ۱۵ دوره نسبت به برگزاری این آزمون اقدام کرده و تجربه‌های موفقی داشته که می‌تواند آنها را در اختیار دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به قاریان و مدرسان قرآن کریم قرار دهد و متقابلاً از تجربه‌های موفق آن دبیرخانه نیز در راستای بهبود عملکرد خود استفاده کند.

محمد رمضانی‌فرد، مسئول دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم نیز از آمادگی این سازمان به منظور برگزاری جلسات هم‌افزایی و انجام توافقات و تفاهمات جدی با همه مراکز علمی و پژوهشی به ویژه دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به قاریان و مدرسان خبر داد.

از دیدگاه وی پس از ۱۵ دوره برگزاری آزمون، آسیب‌شناسی این طرح هم از حیث نظری و هم مدیریت اجرایی الزامی است و انجام این مهم یقیناً با هم‌افزایی با دبیرخانه ارزیابی و اعطای مدرک به قاریان قرآن کریم سودمندتر خواهد بود.

همچنین، سیدعلی سرابی، قائم‌مقام شورای عالی قرآن، در رابطه با موضوع تعامل دبیرخانه‌های مربوط به حافظان و قاریان بیان کرد: حفظ و قرائت قرآن در ارتباط مستقیم با یکدیگر قرار دارند، اما هر کدام از کمیته‌های ارزیابی این دو رشته در کشور حوزه تخصصی مستقلی هستند. اگر ارزیابی حفاظ قرآن به سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان دارالقرآن الکریم سپرده شده، به این دلیل است که این سازمان در ارتباط با مقوله حفظ، فعالیت‌های تخصصی قابل توجهی را انجام داده است.

سرابی گفت: در ارتباط با واگذاری مسئولیت کمیته ارزیابی قاریان و مدرسان به شورای عالی قرآن نیز با توجه به اینکه شورا نهادی تخصصی در حوزه قرائت بوده و برنامه‌های آموزشی در مورد قرائت و همچنین، پایش و ارتقای قرائت‌ها در کشور و صدا و سیما را انجام می‌دهد، این مسئولیت را عهده‌دار شده است. البته در مسائلی که نیاز به هماهنگی بین دو دبیرخانه ارزیابی حافظان و قاریان وجود دارد، تعاملات خوبی با یکدیگر داشته‌ایم. دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیز مواقعی که نیاز به هماهنگی بین این دو دبیرخانه وجود داشته، جلسات متعددی را با حضور نمایندگان دو طرف برگزار کرده و هماهنگی‌های لازم انجام شده است.

قائم‌مقام شورای عالی قرآن با بیان اینکه مانعی برای هماهنگی بین این دو کمیته وجود ندارد، تصریح کرد: اگر موضوع ادغام این دو دبیرخانه مطرح باشد نیز این کمیته مدغم باید به شورای عالی قرآن یا به سازمان دارالقرآن واگذار شود. البته این مسئله باعث می‌شود که این کمیته‌ها از جایگاه تخصصی خود خارج شوند. همچنین، تاکنون در قالب جلسات مشترک در شورای توسعه، جلسات متعددی برای پیگیری امتیازات ویژه مدارک قاریان و حافظان برگزار شده است. البته به دلیل اینکه طرح ارزیابی حافظان، چند سال پیش از طرح ارزیابی قاریان تصویب شد، مسئولان سازمان دارالقرآن توانسته‌اند امتیازات بیشتری به ویژه در حوزه استخدامی دریافت کنند. در عین حال هم شورای عالی قرآن و هم دوستان ما در سازمان تبلیغات اسلامی و شورای توسعه فرهنگ قرآنی تلاش می‌کنند تا امتیازات مصوبی را که برای حافظان و قاریان در قانون در نظر گرفته شده است در عمل محقق شود.

همچنین، محمدتقی میرزاجانی، معاون اجرایی شورای عالی قرآن و مسئول دبیرخانه ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن کریم نیز در رابطه با موضوع تعامل و هم‌افزایی بیشتر دبیرخانه‌های مربوط به حافظان و قاریان قرآن اظهار کرد: تصویب و ابلاغ طرح ارزیابی و اعطای گواهینامه تخصصی به حافظان در سال ۸۴ و طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرائت قرآن در سال ٨٩، قطعاً یکی از اتفاقات مهم و مؤثر قرآنی کشور محسوب می‌شود. اگر چه به نظرم این طرح‌ها هنوز به جایگاه بایسته خود نرسیده‌اند.

مسئول دبیرخانه ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن بیان کرد: با توجه به نوع فعالیت‌هایی که در دبیرخانه این دو طرح ملی دنبال می‌شود، ایجاد هماهنگی و تعامل هدفمند بین این دو مجموعه، از ضروریات بوده و هست. از این رو با تدبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی، از تابستان سال ٩۵ کمیته‌ای با عنوان «کمیته هماهنگی ارزیابی‌های تخصصی حفظ و قرائت قرآن» به ریاست معاون دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی شکل گرفت. این کمیته، که اوج فعالیت آن به سال‌های ٩۵ تا ٩٧ برمی‌گردد، زمینه تدوین سیاست‌ها و تصویب چندین مصوبه و ضابطه مؤثر را فراهم کرد. پس از آن نیز در سال ۹۸ و سال جاری یکی دو جلسه تشکیل و پیشنهاد شد تا این جلسات به صورت چرخشی به میزبانی دبیرخانه ارزیابی حافظان و دبیرخانه ارزیابی قاریان ادامه پیدا کند که متأسفانه محقق نشد. شاید اگر پیگیری و نظارت شورای توسعه برای استمرار تشکیل جلسات این کمیته ادامه می‌یافت، در حال حاضر، شاهد ثمرات بیشتر این تعاملات دو یا چندجانبه می‌بودیم.

بیشترین فعالیت این کمیته که با حضور نمایندگانی از دبیرخانه شورای ارزیابی قاریان و مدرسان، دبیرخانه شورای ارزیابی حافظان، دبیرخانه ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن کشور، دبیرخانه توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن با حضور مدیران و کارشناسانی از سازمان اداری و استخدامی، سازمان سنجش آموزش کشور، بنیاد ملی نخبگان و ... به ریاست معاون دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی شکل گرفت، طی سال‌های ٩۵ تا ٩٧ انجام شد

وی گفت: البته دو دبیرخانه ارزیابی نیز تلاش لازم را برای تثبیت این هماهنگی‌ها انجام ندادیم و می‌توانستیم بهتر عمل کنیم. به هر حال هنوز دیر نشده و مناسب است که برای ساماندهی یک حرکت منسجم در اجرای این دو طرح مهم، مجدداً این هم‌افزایی‌ها در قالب فعال شدن جلسات مشترک شکل گیرد. ما در دبیرخانه ارزیابی قاریان و مدرسان آمادگی کامل خود را اعلام می‌کنیم. همچنین، لازم است شورای توسعه با پیگیری جدی‌تر مطالبات این دو طرح قرآنی و برطرف کردن برخی موانع و نارسایی‌های موجود، شتاب بیشتری به جذب تسهیلات مناسب برای دارندگان مدارک ارزیابی بدهد و فضا را برای استقبال بیش از پیش قاریان، حافظان و مدرسان برای شرکت در آزمون‌های ارزیابی فراهم کند و به‌ عنوان مصدر شکل‌گیری این دو اقدام مبارک، همچون گذشته در این موضوع میدان‌داری کند.

با توجه به اینکه مسئولان سازمان‌های متولی برگزاری دوره‌های ارزیابی حافظان و قاریان قرآن کریم و نیز مسئولان شورای توسعه فرهنگ قرآنی آمادگی خود را برای ازسرگیری جلسات کمیته هماهنگی ارزیابی‌های تخصصی حفظ و قرائت قرآن اعلام کرده‌اند، انتظار می‌رود که جلسات هرچه سریعتر شکل گیرد تا متقاضیان این طرح‌ها بیشتر شوند و دارندگان این مدارک نیز به حقوق خود دست یابند. جدیت نهادهای قرآنی منجر به نتیجه مطلوب خواهد شد.

در پایان آمادگی خود را برای انتشار نظرات اعضای دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی و اعلام دلایل به تعویق افتادن جلسات کمیته هماهنگی ارزیابی‌های تخصصی حفظ و قرائت قرآن اعلام می‌کنیم.

  منبع: مبشرین|پایگاه خبر قرآنی و معارف اسلامی
       لینک مستقیم   :   http://mobasherin.ir/shownews.aspx?id=57178