مبشرین|پایگاه خبر قرآنی و معارف اسلامی

به گزارش مبشرین به نقل از ایکنا، موزه ملی قرآن کریم به عنوان تنها موزه تخصصی قرآن کریم، از سال ۱۳۸۴ کار خود را در همسایگی کاخ مرمر، محل فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام و ساختمان شورای نگهبان آغاز کرد.

 

تأسیس ساختمان این موزه به عنوان فرهنگسرا از سال ۱۳۵۴ آغاز و در سال ۱۳۵۷ ادامه پروژه متوقف شد، سرانجام در سال ۱۳۷۳ پروژه با دستور حسن حبیبی، معاون اول وقت ریاست جمهوری ادامه و در سال ۱۳۷۶ پایان پذیرفت و تحویل سازمان میراث فرهنگی داده شد، اما به بهره‌برداری نرسید تا سرانجام با پیگیری‌های حبیبی در سال ۱۳۸۴، این بنا که در کنار کاخ مرمر و ساختمان کنونی مجلس خبرگان قرار دارد به عنوان موزه ملی قرآن در نظر گرفته شد.

 

ساختمان موزه ملی قرآن سه طبقه دارد، طبقه منفی یک و دو به نمایش نسخ خطی قرآن کریم، کتب ادعیه و موضوعات دیگر که منشعب از علوم قرآنی است اختصاص دارد، در گالری‌های موزه تابلو‌های هنری، طراحی، خوشنویسی و نگارگری هنرمندان معاصر به نمایش گذاشته می‌شود. قدیمی‌ترین اثر این موزه متعلق به قرآن چهارم هجری از کاتبی ناشناس است.

موزه قرآن طی این سال‌ها با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بود که از جمله می‌توان به مشکلات رطوبتی و امکان آسیب‌رسانی به اسناد و قرآن‌ها و نسخه‌های خطی موجود در موزه، مشکلات حفاظتی برای بازدید از موزه، عدم توانایی در گردآوری آثار نفیس قرآنی و کم‌توجهی به این موزه نسبت به موزه‌های ملی دیگر از سوی مسئولان وزارت میراث فرهنگی اشاره کرد که بار‌ها در سخنان و یا استعفانامه سال ۹۷ لهراسبی، مدیر سابق موزه نیز از آن یاد شده است.

 

این موزه از زمان تأسیس تا سال ۱۳۸۸ به صورت هیئت امنایی اداره می‌شد و پس از آن ساختار موزه تغییر کرد و حجت‌الاسلام فخرالدین صابری، از مدیران سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ریاست آن را برعهده گرفت و در سال ۱۳۹۶ پست خود را تحویل حجت‌الاسلام امیر لهراسبی داد. در سال ۹۷ لهراسبی از سمت خود استعفا داد، اما علی اصفر مونسان ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و وزیر فعلی با استعفای وی مخالفت و وعده‌هایی را برای بهبود وضعیت موزه ارائه کرد، سال گذشته حجت‌الاسلام فخرالدین صابری بار دیگر بر جایگاه مدیریت این موزه تکیه کرد.

 

با شیوع کرونا موزه ملی قرآن در خود را به روی بازدیدکنندگان بست و عملاً وضعیت فعلی آن به دور از انظار عمومی به ویژه علاقه‌مندان به آثار تاریخی قرآنی قرار گرفت. در همین راستا ایکنا، با حضور در موزه ملی قرآن کریم گفت‌وگویی را با حجت‌الاسلام صابری در رابطه با وضعیت فعلی موزه، عملکرد وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و صنایع دستی در عمل به وعده‌های بیان شده برای موزه ملی قرآن، برنامه‌های موزه برای حل مشکلات گذشته و حال انجام داد که مشروح آن را در ادامه ملاحظه می‌کنید.

ایکنا ـ وضعیت فعلی موزه ملی قرآن را تشریح کنید.

هم اکنون ۱۴ سال از فعالیت موزه ملی قرآن می‌گذرد؛ این موزه در ابتدا با ۴۱ اثر از آثار نسخ خطی تاریخی و تعداد ۱۵۰ عدد تابلوی معاصر با مضامین قرآنی و بعضاً برگرفته از قصص قرآنی آغاز به کار کرد. اکنون پس از گذشت ۱۴ سال از فعالیت این موزه بیش از ۶۷۰ اثر در سه محور در موزه ملی قرآن کریم گردآوری شده‌اند.

 

هیئت‌های امنای امامزادگان(ع)، مساجد و افرادی که میراثی از نیاکان آن‌ها باقی مانده بود، آثاری را به موزه ملی قرآن هدیه کردند. همچنین برخی آثار نیز از صاحبان آن‌ها خریداری شده است. مجموعه‌های نسخ خطی قرآن و همین طور قرآن‌های دارای چاپ سنگی، دیوان‌های شعر مربوط به شعرای بسیار برجسته و نامدار مانند حافظ، سعدی و مولانا، همچنین معرقات و قطعات، اسناد و قباله‌های ازدواج، اسناد ملکی بخش فرهنگی تاریخی را شکل می‌دهد.

 

محور دوم آثار موزه ملی قرآن، آثار معاصر است. این آثار شامل تابلو‌های هنری قرآنی و دینی است. از جمله این آثار یک تابلوی بسیار بزرگ از بین‌الحرمین اثر هنرمندی به نام مجید میبدی است. ابعاد این تابلو ۱۲ متر مربع است و با ۹۵ هزار قطعه چوب از ۱۱۰ نوع درخت خارجی و داخلی ساخته شده است. این تابلو مشتمل بر زیارت عاشورا، اسامی شهدای کربلا و آیات نورانی قرآن است.

 

آثار دیگری از هنر معاصر شامل خوشنویسی آیات قرآن، جمله بسم الله الرحمن الرحیم، سوره مبارک حمد و تابلو‌های افرادی مانند استاد امیرخانی در گالری‌ها مربوط به بخش معاصر نگهداری می‌شود. محور سوم آثار موجود در موزه، اشیاء تاریخی مانند سکه، قلمدان، جعبه و همین طور ظروف منقش به نقوش قرآنی یا اسماء الهی مانند کلمه الله (جل و جلاله) است.

طی ۱۴ سال فعالیت موزه، این آثار به موزه اضافه شده‌اند. البته هر دو یا سه ماه یکبار یک اثر به موزه اضافه می‌شود. از بهمن‌ماه سال گذشته که ویروس هولناک کرونا به کشور وارد شد فعالیت‌ها متوقف و فقط یک قرآن نفیس به موزه هدیه شده است.

 

 

ایکنا ـ عموماً به جز بازدید عموم چه استفاده‌های دیگری از موزه می‌شود؟

 

سیر تحول کتابت قرآن از قرن چهارم تا اواخر قاجار در این موزه وجود دارد، لذا محققان می‌توانند سیر کتابت قرآن را از طریق نسخه‌های موجود بررسی کنند، ضمن اینکه هنرمندان بسیاری نیز برای دیدن آثار هنری قرآنی که در این موزه موجود است، مراجعه می‌کنند.

ایکنا ـ سال گذشته در مورد برنامه‌های خود برای رسیدگی به وضعیت رطوبت در بخشی از موزه سخن گفتید، یا رطوبت را برطرف کردید؟

 

قبل از آمدن من به موزه، برای بر طرف کردن این مشکل با پیمانکاری قرار داده بسته بودند. آن پیمانکار کار را ناقص انجام داد و رفت. رفع رطوبت نیز صورت نگرفت، بلکه نیمه‌کاره و با وجود برخی حفاری‌ها و بدون نتیجه به حال خود رها شد. پس از آن از طریق اداره کل موزه‌ها و شخص معاون میراث فرهنگی و معاون توسعه مدیریت وزارت میراث فرهنگی با انتخاب یک پیمانکار جدید کار را پیش بردیم، هم اکنون سه شرکت برای مرمت موزه طرح‌هایی را ارائه کرده‌اند.

ایکنا ـ مدیریت سابق موزه یکبار استعفا داد و این استعفا با وعده‌هایی از سوی وزیر میراث فرهنگی مورد قبول قرار نگرفت و ایشان به کار خود ادامه داد تا سال گذشته که شما مجدداً تصدی موزه را بر عهده گرفتید. طی یک سال گذشته وعده‌های وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تا چه میزان محقق شده است؟

اعتبار خوبی برای فعالیت‌های عمرانی موزه قرآن در نظر گرفته شده است. از طرفی بخشی از آثار موجود در موزه قرآن در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و اقدام دیگری که مدنظر ما و شخص وزیر بوده، در رابطه با جانمایی موزه است. برای تسهیل رفت و آمد مردم چاره‌ای نداریم جز اینکه مکان موزه را جابجا کنیم. این مکانی که در حال حاضر در آن قرار داریم اگرچه به لحاظ موقعیت ساختمانی و بنا از نظر معماری و استحکام در نوع خود کم نظیر است، اما در مجاورت مکان‌های سیاسی و حکومتی و تحت شرایط و ضوابط حفاظتی خاصی قرار دارد، بر همین اساس رفت و آمد به آن با سهولت انجام نمی‌گیرد. معمولاً موزه‌ها باید در موقعیت‌های فرهنگی و آموزشی ایجاد شوند و در آن موقعیت‌ها قرار گیرند تا اصحاب فرهنگ و هنر و علاقه‌مندان به علم و دانش و همین طور تلاشگران عرصه تعلیم و تربیت بتوانند از فضای موزه استفاده کنند.

در حال حاضر محدودیت‌هایی وجود دارد که دیگر در اختیار مقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و موزه ملی قرآن نیست بلکه سلسله ضوابطی است که از طریق شورای عالی امنیت ملی برای امنیت این منطقه در نظر گرفته شده و ملزم به رعایت آن هستیم و همین امر سبب می‌شود که رفت و آمد به موزه با محدودیت مواجه شود.

نشست‌های متعدد و پیگیری‌های خیلی خوبی از طرف وزیر میراث فرهنگی و همین طور معاونین ایشان برای سهولت رفت و آمد به موزه انجام شد، اما در حال حاضر به این نتیجه رسیدیم که مکان مناسب دیگری را برای موزه تخصصی قرآن کریم در نظر گیریم.

ایکنا ـ موزه ملی قرآن به چه مقدار فضا نیاز دارد و موضوع انتخاب مکان جدید برای موزه تا چه حد جدی است و چه اقداماتی برای آن انجام دادید؟

 

معاون توسعه مدیریت وزارت میراث فرهنگی اقداماتی برای مکان جدید انجام داده و در حال پیگیری این موضوع هستند. مذاکراتی با شهرداری تهران انجام داده و دو نقطه را در نظر گرفته‌اند که منتظر حصول نتیجه آن هستیم.

در حال حاضر فضای ساختمانی موزه یعنی نمایشگاهی آن چهار هزار متر است، هزار متر مربع در سه طبقه است، بخشی از آثار را می‌توانیم به صورت ویترین‌ها در معرض دید علاقه‌مندان قرار دهیم، طبیعتاً اگر بخواهیم مکان دیگری به موزه اختصاص دهیم باید مکان مناسبی در همین اندازه‌ها باشد.

با چه ویژگی‌هایی؟

 

از جمله ویژگی‌های مورد نظر ما برای موزه ملی قرآن این است که نخست باید در محیطی قرار گیرد که رفت و آمد مردم به سهولت انجام شود، یعنی ضوابط خاصی برای حفاظت و امنیت آنجا وجود نداشته باشد و حفاظت از این کاخ موزه به عهده یگان حفاظت وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی باشد.

 

 

ایکنا ـ شما سال گذشته نسبت به نبود چارت تشکیلاتی مستقل برای موزه ملی قرآن در اداره کل موزه‌ها انتقاد کردید، آیا تغییری حاصل شده است؟

خوشبختانه اکنون مانند گذشته نیست، حدود دو هفته‌ای است که موزه ملی قرآن کریم در چارت سازمانی وزارت پیش‌بینی شده و درباره آن بحث و تبادل نظر صورت گرفته است. منتظر مصوبه‌ای برای این جلسه هستیم تا به صورت قانونی این چارت تشکیلاتی لحاظ شود.

ایکنا ـ چرا موزه ملی قرآن تا امروز در چارت اداره‌کل موزه‌های وزارت میراث فرهنگی نبوده است؟

 

موزه ملی قرآن کریم ابتدا از سوی میراث فرهنگی احداث نشد بلکه از طریق مرحوم دکتر حسن حبیبی و برادر بزرگوار جناب حاج احمد مسجد جامعی به عنوان مکانی برای نمایشگاه بین‌المللی قرآن در نظر گرفته شد، بعد به لحاظ ماهیت کاری موزه‌ای در اختیار سازمان میراث فرهنگی گذاشته شد و از نظر نیروی انسانی، سازمانی و تشکیلاتی مورد حمایت قرار گرفت. اگر این مکان از ابتدا بنا بود به عنوان موزه ملی قرآن کریم در نظر گرفته می‌شد طبیعتاً با مجموعه ضوابط و شرایط لازم برای احداث موزه‌ها برای آن نیز اقدام می‌شد.

اینجا ابتدا به عنوان نمایشگاه قرآن کریم در نظر گرفته شده بود. برنامه‌ای که در هر سال، ماه مبارک رمضان در سالن حجاب، مصلای تهران یا باغ موزه دفاع مقدس برگزار می‌شود؛ بعداً دیدند که نمی‌توان این مکان را برای این نمایشگاه در نظر گرفت، اما چون اسم مبارک قرآن کریم روی آن آمده بود، آن را تبدیل به موزه ملی قرآن کردند.

ایکنا ـ قرار بود یک سری آثار فاخر قرآنی از بقاع متبرکه، امامزاده‌ها(ع) و مساجد به این مکان منتقل شود، آیا این کار انجام شد؟

 

در رابطه با موقعیت‌هایی مانند آستان حضرت معصومه(س) یا آستان قدس رضوی(ع) انتظار نداریم که آثاری از آنجا به موزه ملی قرآن منتقل شود، به دلیل اینکه آن‌ها خود دارای موزه‌های معتبر و دربردارنده آثار ارزشمندی هستند که اداره آن امور نیز مستقل از میراث و از سوی آستان‌ها اداره می‌شوند؛ اما در رابطه با دیگر بقاع متبرکه، امامزادگان و مساجدی که آثاری دارند، به صورت مکتوب اعلام کردیم که چنانچه آثار ارزشمند تاریخی از نسخ خطی قرآن کریم و ادعیه را در اختیار دارند به دلیل اینکه امکانات لازم را برای نگهداری و حفاظت از این آثار در اختیار ندارند و متخصصان مرمت کتب و نسخ تاریخی با آن‌ها همراهی نمی‌کنند، برای حفظ آثار، آن‌ها را در اختیار موزه ملی قرآن بگذارند، چراکه در موزه، کارگاه، مرمت‌کار و شرایط نگهداری تخصصی از آثار و نسخ تاریخی و خطی وجود دارد.

بعضی از هیئت امنا‌های این اماکن مقاومت می‌کنند. شاید هنوز آگاهی نسبت به آثار تاریخی ایجاد نشده باشد. حاضر هستیم با ارزش‌گذاری آثار به لحاظ مادی مبالغی را در نظر گرفته و در قبال آثار به آنان تحویل دهیم. یا اینکه آثار را به صورت هدیه بپذیریم و به نام همان مؤسسه یا بقعه مبارکه، مسجد و حسینیه و هیئت امنا در اینجا به نمایش عمومی بگذاریم.

 

 

 

ایکنا ـ موزه ملی قرآن یعنی موزه‌ای که متعلق به همه مردم ایران است، آیا قانونی وجود ندارد که این‌ آثار قرآنی را در یک مکان متمرکز کند؟ یا اینکه در بسیاری از موزه‌های بزرگ دنیا رسم است که آثار یک موزه دیگر را برای مدت زمانی معلوم قرض می‌گیرند یا اجاره می‌کنند، آیا چنین امکانی برای موزه ملی قرآن وجود ندارد که اثری را مثلاً از موزه آستان قدس رضوی به نمایش بگذارد؟

چنین کاری امکان پذیر است ولی تاکنون انجام نشده است.

ایکنا ـ به چه دلیل انجام نشده است؟

دلیل خاصی نمی‌تواند داشته باشد، البته هنوز همه آثارمان را در فهرست آثار ملی ثبت نکرده‌ایم. در حال حاضر در حال وارد کردن آثار در سامانه جام هستیم، با جمع‌آوری اطلاعات مربوطه و تکمیل فهرست کامل شناسنامه هر اثر درصدد هستیم تا آثار را به ثبت نهایی برسانیم. اگر این اتفاق رخ دهد و از طرفی موزه در چارت تشکیلاتی سازمانی وزارت میراث به صورت رسمی قرار گیرد، دست ما برای انجام بسیاری از کار‌ها از جمله تبادل آثار باز می‌شود.

ایکنا ـ آثاری که در این موزه وجود دارد به عنوان گنجینه ملی، گرانبها هستند، آیا این آثار بیمه شده‌اند؟

هیچ شرکت بیمه‌ای زیر بار بیمه آثار نمی‌رود؛ دلیل آن نیز قیمت بسیار سنگین هر اثر است. خود وزارتخانه نیز در رابطه با پرداخت وجه بیمه متحمل هزینه‌های سنگینی می‌شود، لذا وزارت میراث فرهنگی ترجیح می‌دهد که ساختمان موزه و بازدیدکنندگان را بیمه کنند. این موضوع در مورد همه موزه‌های ایران صدق می‌کند، فقط آثاری که برای نمایشگاه‌های خارج از کشور برده می‌شوند معمولاً از سوی اسپانسر‌ها بیمه می‌شوند. وزارت میراث فرهنگی ترجیح می‌دهد هزینه‌های بیمه‌ای را صرف ایمنی موزه‌ها در زمینه‌های مختلف کند.

ایکنا ـ قرار بود یک سری آثار از ایرانیان خارج از کشور جمع‌آوری کنید، در چه مرحله‌ای از این اقدام هستید؟

 

در دو یا سه مورد، افرادی در خارج از کشور قرآنی در اختیار داشتند و هدیه کردند ولی به صورت گسترده اقدامی انجام نشده است.

ایکنا ـ موزه ملی قرآن یا وزارت میراث فرهنگی چه اقدامی برای جمع‌آوری آثار کرده است؟

 

فقط می‌توانیم فراخوان دهیم، به طور قطعی نمی‌توانیم بگوییم آثار کجا هست و در اختیار چه کسانی هست که به سراغ آنان برویم. مکانیزم تشویقی لازم را داریم. اولاً این اختیار را به صاحبان این آثار می‌د‌هیم که آثارشان را بفروشند یا هدیه کنند. در صورت فروش کارشناسان رسمی برآورد قیمت می‌کنند و ارزش آن اثر تاریخی را با ضوابطی که در اختیار آن‌هاست برآورد می‌کنند و در مقابل پاداش مالی به آن‌ها می‌دهند و اثر را خریداری می‌کنند. این اختیار با خود آن‌هاست؛ البته علاوه بر اینکه اثر خریداری می‌شود، لوح تقدیر تقدیم می‌کنیم و نام واقف و هدیه‌کننده در معرض دید عموم قرار می‌گیرد.

 

 

 

 

ایکنا ـ در زمان شیوع کرونا چه کردید؟ آیا موزه برای عموم باز است یا همچنان بسته است؟

موزه تابع برنامه‌ریزی ستاد ملی مبارزه با کروناست و تقریباً باید بگویم از همان هفته‌های اول آغاز شیوع ویروس کرونا موزه تعطیل شد. بعداً اعلام کردند که برای ایام نوروز موزه‌ها برنامه دارند که ستاد ملی کرونا اعلام کرد که وضعیت همچنان قرمز است و باید جلوی اجتماعات گرفته شود. وقتی فضا‌های دانشگاهی تعطیل شد، موزه‌ها نیز به عنوان یکی از مراکز تجمع افراد تعطیل اعلام شد و تا به امروز درِ موزه را به روی علاقه‌مندان باز نکرده‌ایم.

ایکنا ـ اما یک سری از موزه‌ها بازگشایی شدند.

 

من اطلاعی از این موضوع ندارم.

ایکنا ـ قرار بود مرکز دیجیتال نسخ خطی در موزه ملی قرآن راه‌اندازی شود، این کار در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

 

در حال حاضر در مرحله دریافت اطلاعات برای سامانه جام و ثبت در آثار فهرست ملی هستیم؛ باید این مراحل طی شوند.

ایکنا ـ کتابخانه موزه در چه مرحله‌ای است؟

 

این کتابخانه با چهار هزار اثر آماده سرویس‌دهی به علاقه‌مندان است، عموماً تفاسیر متنوع قرآن کریم به زبان‌های مختلف اسپانیایی، فرانسوی، اردو، آلمانی، عربی و فارسی و بعد هم یک سلسله کتاب‌های علوم قرآنی و معارف اسلامی در این کتابخانه جای گرفته‌اند.

ایکنا ـ برای معرفی موزه ملی قرآن در سطح بین‌الملل چه برنامه‌هایی دارید ؟

جزء برنامه‌های آینده ماست، اما باید یک سری موانع برداشته شود. مقدماتی باید فراهم شود از جمله اینکه راه دسترسی آسان موزه برای عموم فراهم شود.

ایکنا ـ آیا فعالیت موزه ملی قرآن در کشورمان را طی سال‌ها فعالیت در شأن و جایگاه حقیقی خود می‌دانید؟

وضعیت کنونی را یک وضعیت مطلوب نمی‌دانم، بلکه وضعیتی بسیار عادی است، باید مطابق با شأن قرآن در اداره موزه برنامه‌ریزی لازم را داشته باشیم که در این مورد فاصله وجود دارد. ارتقای جایگاه موزه مستلزم باور دسته جمعی در تشکیلات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اداره کل موزه‌هاست؛ همه باید به این باور برسند که در ایران یک موزه تخصصی مطابق با شأن قرآن وجود داشته باشد.

 

 

 

ایکنا ـ چه نهاد‌هایی می‌توانند به ارتقای جایگاه موزه ملی قرآن کمک کنند؟

همه مراکز مذهبی مانند آستان قدس رضوی، آستان حضرت معصومه(س)، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم(ع)، معاونت قرآنی وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه از جمله مراکزی هستند که می‌توانند تعامل بسیار مناسب با موزه ملی قرآن کریم داشته باشند و ما هم دست همکاری را به سوی این عزیزان دراز می‌کنیم.

ممکن است یک سری موانع اداری و مسائل این چنینی سبب شود که تعاملات به خوبی صورت نگیرد، یک قسمت آن کوتاهی خود ماست، من نمی‌توانم بگویم که دستگا‌ه‌ها تمایل به این همکاری نداشته‌اند، ما هم یک سری کوتاهی‌ها داشته‌ایم.

 

محدودیت‌های ناشی از کرونا وقفه‌ای را در این تعاملات برای ما و دستگاه‌های دیگر ایجاد کرده است؛ اگر فضای کرونا ایجاد نشده بود، قطعاً می‌توانستیم به بخشی از آرمان‌ها و اهداف، جامه عمل بپوشانیم.

 

به گزارش ایکنا، در مورد عدم فعالیت موزه‌ها در دوران کرونا با کیانوش جهانپور، مدیرکل روابط عمومی وزارت بهداشت گفت‌وگو کردیم، وی تصریح کرد: موزه‌ها به طور کلی از ابتدای اسفندماه با شیوع کرونا تعطیل شدند، اما در خردادماه با اعمال پروتکل‌های بهداشتی بازگشایی شدند.

 

در همین حال با شیوع موج دوم کرونا، اواخر تیرماه موزه‌های زیر نظر وزارت میراث فرهنگی با دستور ستاد ملی کرونا دوباره تعطیل شدند، اما در دوم مردادماه فعالیت خود را از سر گرفتند. بر همین اساس دلیلی برای تعطیلی موزه ملی قرآن وجود ندارد. 

 

این روزها در آستانه یک سالگی ریاست مجدد حجت‌الاسلام والمسلمین فخرالدین صابری بر موزه ملی قرآن کریم هستیم و این انتظار وجود دارد که با بهره‌مندی از تجارب گذشته، روند بهبود وضعیت موزه ملی قرآن سرعت بیشتری گرفته باشد. فضای مجازی که به خودی خود مورد استقبال و توجه عموم مردم و جوانان است، در این روزهای کرونایی و خانه‌نشینی بیشتر مردم، مخاطبان و علاقه‌مندان بیشتری را به خود جذب کرده است؛ لذا شایسته است از این بستر برای معرفی آثار ارزشمند موزه ملی قرآن و بازدید مجازی که از سوی برخی موزه‌ها عملیاتی شده است استفاده شود. البته مسئولان موزه ملی قرآن اعلام کرده‌اند که در تلاش برای آماده‌سازی فرایند بازدید مجازی از موزه ملی قرآن هستند، اما نیاز جامعه در روزهای کرونایی، به ویژه با توجه به تعطیلی موزه ملی قرآن که دلیل آن نیز به درستی مشخص نیست، سرعت بخشیدن به این روند است. 

 

گزارش از یاسر مختاری